Tips

Dementie is een ingrijpend ziektebeeld, dat bovendien steeds ernstiger wordt. De kern zit in de aantasting van onze hersenen. Elders op deze site staat meer informatie over wat dementie precies is. Dementie ontwikkelt zich bovendien bij iedereen anders. Toch zijn er wel een aantal rode lijnen, die voor iedereen met dementie van belang zijn, maar die ook handvatten geven aan mantelzorgende familieleden en zorgverleners.

1. Mensen met dementie worden steeds geleidelijk aan steeds afhankelijker van anderen. Dat is onvermijdelijk. Deze afhankelijkheid accepteren is een proces dat tijd en tact vraagt.
2. Daarentegen is te veel uit handen nemen, zo ongeveer het slechtste wat er is voor mensen met dementie. Dit voor zowel voor de ontwikkeling van het ziektebeeld, als de kwaliteit van leven. Bewaak het evenwicht ondersteunen-overnemen.
3. Voor het acceptatieproces van toenemende afhankelijkheid is het belangrijk, dat mensen met dementie ook betekenisvol en dienstbaar blijven voor anderen (zie meedoen op deze website).
4. Dementie is ingrijpend, maar pas op dat de ziekte niet teveel centraal komt te staan in je leven. 
5. Verdeel de ondersteuning en begeleiding van de persoon met dementie over meerdere mensen. Het is soms verbazingwekkend wat andere generaties (kleinkinderen) voor elkaar krijgen.
6. Dementie is op veel aspecten achteruitgang, maar op één aspect is er vooruitgang: het gevoel wordt steeds belangrijker en gaat vaak zelfs beter functioneren. Leg om die reden niet teveel uit of 'test' mensen niet met controlevragen, maar laat ervaringen en beleving centraal staan.
7. De meeste mensen met dementie hebben baat bij gewoontes en rituelen. Bijvoorbeeld vaste tijdstippen op een dag waarop iets gebeurt, vaste wandelroutes en vaste taken in het runnen van het huishouden. 
8. Net als ieder ander mens hebben mensen met dementie hebben prikkels nodig om te kunnen functioneren. Te veel en te weinig prikkels zijn allebei slecht.  Zoek naar maatwerk.
9. Vermijd het stellen van gecombineerde vragen in de communicatie. Pas op dat het taalgebruik niet te kinderachtig wordt. Praat met mensen met dementie, in plaats van over hen.
10. Mensen met dementie en mantelzorgers lopen regelmatig tegen frustraties aan ("nu lukt dit ook al niet meer", of "ik word als patient behandeld in plaats van als mens"). Zorg dat mensen 'uitlaatkleppen' hebben voor dergelijke frustraties (afreageren).
11. Actief zijn en bewegen is cruciaal voor het functioneren van de aangetaste hersenen van mensen met dementie en werkt zelfs remmend op het ziekteproces. Juist daarom is ook voor mensen met dementie de officiele beweegnorm: 30 minuten per dag hijgen en/of zweten van inspanning. Bewegen is niet alleen sporten, wandelen en fietsen, maar ook in de tuin werken, huishoudelijk werk, koken, boodschappen doen enz.
12. Mensen met dementie kunnen nieuwe dingen leren. Deels gaat dit vanzelf (net zoals bij iemand die blind is waarbij vanzelf het gehoor en de tast beter worden). Ook kunnen begeleiders van mensen met demente hier bewust op inspelen (zie ook de website www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl met voorbeelden, aanpak en filmpjes).